ปัจจุบันนี้ความยั่งยืนด้านอาหารถือเป็นประเด็นสำคัญสำหรับคนรุ่นปัจจุบันและรุ่นหลัง ตั้งแต่แหล่งวัตถุดิบ วิธีแปรรูป วิธีจัดจำหน่าย บรรจุหีบห่อ และผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม (Sustainability Victoria, 2565)

            อะไรคือความแตกต่างระหว่างความยั่งยืนด้านอาหารและความมั่นคงด้านอาหาร

            การนิยามแนวคิดเกี่ยวกับความยั่งยืนด้านอาหารค่อนข้างท้าทาย แต่โดยทั่วไปแล้ว หมายถึงหลักการในการเลือกและบริโภคอาหารต่าง ๆ ที่มีผลด้านบวกในระยะยาวต่อร่างกายของเราและต่อสิ่งแวดล้อม (NCTCE, 2559) ดังที่กล่าวไปแล้วในบล็อกก่อนหน้านี้  ทั้งสองแนวคิดค่อนข้างคล้ายกัน บางครั้งความยั่งยืนด้านอาหารก็ถูกรวมเป็นส่วนหนึ่งของความมั่นคงด้านอาหาร และมีความจำเป็นต่อกระบวนการพัฒนาอย่างยั่งยืน อย่างไรก็ตาม อาจถือได้ว่าเป็นผลดีจากการปฏิบัติตามนโยบายความมั่นคงด้านอาหาร โดยปกติแล้ว คนจำนวนมากเข้าใจว่าความมั่นคงด้านอาหารเป็นข้อกังวลที่เน้นตัวบุคคล ขณะที่ความยั่งยืนด้านอาหารเน้นด้านระบบและกระบวนการต่าง ๆ เป็นหลัก งานวิจัยจาก Berry และคณะ (2558) แสดงให้เห็นว่าแม้ความมั่นคงด้านอาหารจะเป็นประเด็นที่เน้นตัวบุคคล แต่ก็ยังจำเป็นต้องมีนโยบายระดับชาติรวมถึงความร่วมมือกับองค์กรระดับสากล เช่น  เอฟเอโอ ( องค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ)

            เหตุใดความยั่งยืนด้านอาหารจึงเป็นเรื่องสำคัญ

            ในการศึกษาจากคณะสาธารณสุขศาสตร์ ฮาร์วาร์ด ที. เอช. แชน (2565) การผลิตอาหารมีผลกระทบมากที่สุดต่อวิกฤตสิ่งแวดล้อมทั่วโลก รวมถึงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การตัดไม้ทำลายป่า และความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อม หากการผลิตอาหารในปัจจุบันยังคงดำเนินต่อไปโดยไม่มีการปรับปรุงหรือพัฒนากระบวนการใด ๆ จะมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดระบบอาหารที่ไม่ยั่งยืน และส่งผลเสียต่อชนรุ่นหลังในอนาคต

            การกระทำที่นำไปสู่ระบบอาหารที่ยั่งยืนมากขึ้น

            มีหลากหลายวิธีในการบรรลุเป้าหมายความยั่งยืน ตั้งแต่อาหารสุขภาพ อาหารออร์แกนิค  ไปจนถึงการผลิตอาหารอย่างยั่งยืน (คณะสาธารณสุขศาสตร์ ฮาร์วาร์ด ที. เอช. แชนม 2565) การรับประทานอาหารให้หลากหลายเป็นความคิดที่ดีกว่าเสมอ เพราะอาหารบางประเภทปนเปื้อนได้ง่าย การรักษาสมดุลอาหารจึงเป็นสิ่งสำคัญ โดยเพิ่มผักผลไม้และลดอาหารแปรรูปเพราะแหล่งอาหารที่แตกต่างกันให้สารอาหารได้มากกว่า (NCTCE, 2559)

            การรับประทานอาหารจากพืช (ลิงค์ไปเนื้อหาด้านอาหารจากพืช) เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่น่าพิจารณา เราได้อภิปรายว่าไม่มีหลักฐานชัดเจนเกี่ยวกับคุณค่าทางโภชนาการของอาหารจากพืชเทียบกับอาหารจากเนื้อสัตว์ในบล็อกก่อนหน้า  อย่างไรก็ตาม อาหารจากพืชยั่งยืนมากกว่าเพราะมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยกว่าระหว่างการผลิต (Sabate และ Soret, 2557) เนื้อที่ทำจากพืชใช้พื้นที่ทางการเกษตรน้อยกว่า 47-99% และใช้น้ำน้อยกว่า 72%-99% และปล่อยก๊าซเรือนกระจกน้อยกว่า 30-90% ก่อให้เกิดมลพิษต่อสารอาหารในน้ำน้อยกว่าเนื้อทั่วไป 51-91% (Good Food Institute, 2562)

            ขยะอาหารเป็นปัจจัยหลักที่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมเช่นกัน ปริมาณขยะอาหารโดยประมาณคือหนึ่งในสามของอาหารที่ผลิตทั้งหมด (องค์การกองทุนสัตว์ป่าโลกสากล-ออสเตรเลีย, 2561) และในออสเตรเลีย ประมาณการค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับขยะอาหารอยู่ที่ 2 หมื่นล้านดอลลาร์ต่อปี (กรมการเกษตร น้ำ และสิ่งแวดล้อม, 2564) และมีการแนะนำการดำเนินการหลายประการเพื่อลดตัวเลขดังกล่าวลง เช่น การให้ความรู้แก่ลูกค้าโดยแนะนำแนวคิด ‘ลด ใช้ซ้ำ รีไซเคิล’ และส่งเสริมโครงการมัดจำบรรจุภัณฑ์ (รัฐบาลวิคตอเรีย, 2565) รัฐบาลวิคตอเรียได้นำการคืนเงินมาใช้สำหรับการคืนกล่องบรรจุอาหารและกระป๋อง ขวดเครื่องดื่มทั่วทั้งรัฐ โครงการดังกล่าวยังมุ่งสนับสนุนกลุ่มในท้องถิ่นและมูลนิธิในการระดมทุนอีกด้วย

            ผู้บริโภคสามารถมีส่วนร่วมส่งเสริมการกินอย่างยั่งยืนได้อย่างไร

            ในระยะแรก การจับจ่ายในท้องถิ่นสามารถลดพลังงานและการปล่อยก๊าซโดยรวมระหว่างการขนส่งได้ ลดบรรจุภัณฑ์ที่ไม่จำเป็น และเป็นวิธีที่ดีมากในสนับสนุนชุมชนท้องถิ่น (Sustainability Victoria, 2565) อย่างไรก็ตาม ผู้ที่มีไลฟ์สไตล์คนเมืองอาจพบว่าการหาสินค้าจากท้องถิ่นเป็นเรื่องลำบาก ซึ่งพวกเขาสามารถเลือกสินค้าที่มีบรรจุภัณฑ์แบบยั่งยืนและมองหาการรับรองเช่นป้ายออร์แกนิคได้ เพราะเป็นที่ทราบกันว่าการทำฟาร์มแบบออร์แกนิคมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและความหลากหลายทางชีวภาพน้อยกว่า และสัตว์มีสวัสดิภาพที่ดีกว่า เราสามารถพิจารณาสนับสนุนธุรกิจที่มีนโยบายความยั่งยืนเพื่อลดความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อมได้

            การกระทำที่ยั่งยืนสู่อนาคตที่ยั่งยืนสำหรับผู้ผลิตอาหาร

            เราต่างต้องรับผิดชอบต่อผลจากการกระทำของเรา และทุกคนต้องลงมือทันทีเพื่อช่วยกัน บูโร เวอริทัส (2563) ได้นำเสนอ 4 วิธีลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม:

            •ใช้บรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม: แนะนำให้ใช้บรรจุภัณฑ์วัสดุที่ย่อยสลายได้ทางชีวภาพ (เช่น ไม้และกระดาษจากป่าที่มีการจัดการอย่างยั่งยืน)

            •ลดขยะอาหาร: โดยพัฒนาประสิทธิภาพระบบแปรรูปและผลิต

            •การพัฒนาประสิทธิภาพพลังงานและน้ำ: โดยเพิ่มประสิทธิภาพระบบการจัดการพลังงานและน้ำอย่างยั่งยืน

            •ใช้ส่วนผสมที่ยั่งยืน: แนวทางที่แตกต่างกันสำหรับอาหารแต่ละประเภท เช่น ลดการรบกวนดินด้วยการใช้ปุ๋ยอย่างจำกัดสำหรับผลิตภัณฑ์ผักและผลไม้ การทำฟาร์มเลี้ยงสัตว์แบบปล่อยอิสระเพื่อสวัสดิภาพสัตว์ที่ดีขึ้นสำหรับผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์ หลีกเลี่ยงปลาที่ใกล้สูญพันธุ์ (Sustainability Victoria, 2565)

            อิโตะ ไทยแลนด์ สนับสนุนระบบอาหารที่ยั่งยืนโดยส่งมอบบริการสำหรับโรงงานอาหารของคุณโดยเฉพาะ ด้วยโซลูชันของอิโตะ ไทยแลนด์ คุณสามารถคาดหวังโซลูชันที่มีประสิทธิภาพและปราศจากการปนเปื้อนสำหรับโรงงานผลิตอาหาร ด้วยบริการเฉพาะสำหรับโรงงานของคุณ

เอกสารอ้างอิง

Berry, E. M., Dernini, S., Burlingame, B., Meybeck, A., และ Conforti, P. (2558). Food security and    sustainability: can one exist without the other? Public Health Nutrition, 18(13), 2293–2302. https://doi.org/10.1017/s136898001500021x

Bureau Veritas. (2563, 3 มิถุนายน). 4 ways to make food processing more sustainable. เข้าถึงเมื่อ      13 มิถุนายน 2565 จาก https://certification.bureauveritas.com/magazine/4-ways-make-food-        processing-more-sustainable

Department of Agriculture, Water and the Environment. (3 ตุลาคม 2564). National Food Waste      Strategy – DAWE. Department of Agriculture, Water and the Environment – Australian                Government. เข้าถึงเมื่อ 13 มิถุนายน 2565 จาก https://www.awe.gov.au/environment/protection/waste/publications/national-food-waste-strategy

Good Food Institute. (2562). Plant-based meat for a growing world. เข้าถึงเมื่อ 13 มิถุนายน 2565      จาก https://gfi.org/resource/environmental-impact-of-meat-vs-plant-based-meat

Harvard T.H. Chan School of Public Health. (2565, 28 เมษายน). Sustainability. The Nutrition          Source. เข้าถึงเมื่อ 13 มิถุนายน 2565 จาก https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/sustainability

NCTCE. (2562, 3 เมษายน). What is sustainable food? A guide to eating more sustainably. เข้าถึง    เมื่อ 13 มิถุนายน 2565 จาก https://nctce.com.au/what-is-sustainable-food-a-guide-to-eating-more-sustainably

Sabaté, J., & Soret, S. (2557). Sustainability of plant-based diets: back to the future. The American  Journal of Clinical Nutrition, 100(suppl_1), 476S-482S. https://doi.org/10.3945/ajcn.113.071522

Sustainability Victoria. (2565, 20 มกราคม). Shop sustainably for food. เข้าถึงเมื่อ 13 มิถุนายน 2565    จาก https://www.sustainability.vic.gov.au/recycling-and-reducing-waste/at-home/avoid-waste/shop-sustainably/food

Victorian Government. (2565, 24 มีนาคม). Container deposit scheme | Victorian Government. เข้า  ถึงเมื่อ 13 มิถุนายน 2565 จาก https://www.vic.gov.au/container-deposit-scheme

WWF-Australia. (2561). WWF – Reducing food waste. เข้าถึงเมื่อ 13 มิถุนายน 2565 จาก https://www.wwf.org.au/what-we-do/food/reducing-food-waste